.jpg)
Rozmowa z dzieckiem to niełatwa sztuka. W jednym momencie może ono nas słuchać, a za chwilę jego uwaga koncentruje się na czymś innym. Zastanawiasz się, dlaczego tak się dzieje? Jest kilka powodów. Może mówisz za dużo, nie poświęcasz stuprocentowej uwagi albo nie robisz tego, co mówisz. Są jednak sposoby na to, by dziecko nas słuchało i rozumiało.
Rozmawiając z dzieckiem, w pierwszej kolejności należy skupić się na tym, by je zrozumieć i zmienić swój sposób komunikowania potrzeb i oczekiwań wobec niego. Dziecko w rozmowie z dorosłym potrzebuje „przychylnego ucha” i empatycznej odpowiedzi. Dlatego rozmowa nie może odbywać się z pozycji dominującej. Warto wtedy usiąść obok niego lub wziąć na kolana. Świetną okazją do rozmowy jest także wspólna zabawa.
Należy mieć świadomość, że zachowanie dziecka w dużej mierze zależy od panującej w domu atmosfery. Jeśli dziecko dobrze się w nim czuje, jest bardziej otwarte na współpracę i łatwiej przychodzi mu słuchanie i wypełnianie poleceń. Dotyczy to zarówno maluszków, jak i nastolatków. Jednak gdy w domu źle się dzieje, dziecko zaczyna się buntować i na wszystkie prośby rodziców odpowiada krótko: „nie”.
Jeśli chcemy pomóc dziecku w radzeniu sobie z własnymi uczuciami powinniśmy zastosować się do kilku wskazówek:
Zamiast słuchać jednym uchem, słuchaj dziecka bardzo uważnie
Można się zniechęcić, próbując dotrzeć do kogoś, kto tylko udaje, że słucha. Dużo łatwiej podzielić się swoimi kłopotami z kimś, kto rzeczywiście słucha. Nie musi wtedy nawet nic mówić. Często współczujące milczenie jest tym, czego oczekuje dziecko.
Zamiast pytań i rad, zaakceptuj jego uczucia słowami: „och”, „mmm”, „rozumiem”
Dziecku trudno jest myśleć jasno i konstruktywnie, kiedy ktoś pyta, gani lub radzi. Bardzo pomocne jest zwyczajne: „och”, „mmm”, „rozumiem”. Takie słowa w połączeniu z wytężoną uwagą zachęcają dziecko do wyrażenia własnych uczuć i myśli oraz szukania własnych rozwiązań.
Zamiast zaprzeczać uczuciom, określ te uczucia
Kiedy usiłujemy nakłonić dziecko, aby odsunęło od siebie złe myśli, wydaje się ono jeszcze bardziej wytrącone z równowagi. Rodzice zwykle nie rozmawiają w ten sposób, ponieważ boją się, że rozmawiając z dzieckiem o jego uczuciach, mogą jeszcze pogorszyć sprawę. Prawda jest wręcz przeciwna. Dziecko, słysząc słowa o tym, czego doświadczyło, jest w pełni zadowolone. Czasem pragnie wyrazić swoje głębokie przeżycie.
Zamiast wyjaśnień i uzasadnień, zamień pragnienia dziecka w fantazję
Czasami samo zrozumienie czyni rzeczywistość łatwiejszą do zniesienia. Jeżeli dziecko domaga się czegoś, czego nie może otrzymać, dorośli zwykle logicznie tłumaczą, że tego nie mają. Często im usilniej tłumaczą, tym dzieci mocniej protestują.
W czasie prowadzenia dialogu z dzieckiem bardzo ważna jest postawa osób dorosłych. Dlatego postaraj się poświęcić mu maksimum twojej uwagi. Nie prowadź dyskusji podczas przygotowywania obiadu czy oglądania telewizji. I odłóż telefon. Maluchy dokładnie wiedzą, kiedy rodzic jest rozproszony.
Jeśli twoje dziecko ma problem, podejdź do niego spokojnie i bez nerwów. Krzyk uczy bowiem, że agresja to nic złego, a jednocześnie oznacza brak szacunku. W takiej sytuacji dziecko zamiast otwierać się przed rodzicem, zamyka się. Pamiętajmy, że dzieci szybko tracą cierpliwość jeśli za dużo mówimy i łatwo się rozpraszają. Bardzo ważną kwestią w budowaniu dobrych relacji z dziećmi jest wspólne spędzanie czasu oraz wykonywanie zwykłych codziennych czynności. Badania psychologów wykazały, że regularne posiłki spożywane w gronie rodziny mają dla dzieci niemalże terapeutyczną moc. Poprawiają zdrowie, uczą odpowiedniego odżywiania. Dziecko staje się pewniejsze siebie a jego emocje stabilniejsze.
W relacjach z dziećmi sztuką jest opanowanie takiego sposobu mówienia, by dzieci chciały nas słuchać oraz takiego sposobu słuchania, by chciały do nas mówić. Jeśli jednak uda nam się tego dokonać rozwiązywanie zwykłych, codziennych problemów stanie się o wiele łatwiejsze.
Opracowała: Dorota Błaszczuk i Monika Samborska
Źródło:
„Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły” - Adele Faber, Elaine Mazlish
„Jak rozmawiać z dzieckiem – Specjalista radzi, jak budować relację” – Maria Boguszewska
„Jak rozmawiać z dzieckiem – Proste odpowiedzi na trudne pytania” – Justyna Korzeniewska
Seria „Nieustraszeni” – Elsa Punset
